Open Monumentendagen

De Open Monumentendagen 2022, een niet te missen evenement voor liefhebbers van geschiedenis, kunst en architectuur, bieden een weerspiegeling van historische en hedendaagse maatschappelijke debatten.

Onder het thema van de editie 2022 “sporen van kolonisatie”, biedt de dienst cultuur van de gemeente een ruim programma van rondleidingen, lezingen, tentoonstellingen en workshops voor kinderen in de W:Halll en het gemeentehuis.

• Bezoek aan het gemeentehuis

Het gemeentehuis van Sint-Pieters-Woluwe is een bijzondere plaats in de gemeente omwille van haar architectuur en de gemeentelijke collecties die het herbergt, in het bijzonder de monumentale werken van Emile Fabry. Het werk De Inspanning of de Koloniale Uitbreiding (olieverf op canvas), , gerestaureerd aan het einde van de jaren 1990, was een van de werken die waren bestemd voor de wereldtentoonstelling van 1905 in Luik. Het werk situeert zich binnen de context van de valorisatie van de koloniale tentoonstellingen in het begin van de 20e eeuw ter verheerlijking van de westerse mogendheden. Het is ook representatief voor de traditie van grootse decors. De rondleiding biedt een architecturale geschiedenis van het gebouw en een herlezing van het werk van Emile Fabry.

Zaterdag en zondag van 14.00 tot 18.00 u, Charles Thielemanslaan 93 – alleen toegankelijk via rondleidingen en na reservatie

• Decoloniale wandeling door het Collectif Mémoire Coloniale et Lutte contre les Discriminations

Na het succes van de rondleidingen in 2020 biedt het Collectif Mémoire Coloniale et Lutte contre les Discriminations een nieuwe rondleiding “Mémoire Coloniale” aan op het grondgebied van de gemeente. Langs straten, standbeelden en monumenten wordt je op deze geleide wandelingenuitgenodigd om na te denken over de geschiedenis van de (de)kolonisatie en om de sporen in de openbare ruimte in hun juiste context te plaatsen. Je verneemt meer over de Tervurenlaan, de Generaal Baron Empainlaan en de halte Madoux tijdens deze wandeling die eindigt aan de ambassade van Rwanda. Het doel is deze Geschiedenis, die België met Afrika verbindt, beter bekend te maken en verder te bouwen aan een gemeenschappelijk collectief Geheugen.

Zaterdag om 14.00 u (EN) en zondag om 14.00 u (FR), 2u, vertrekpunt: tramhalte Leopold II, Leopold II-plein, Tervurenlaan 236.

• Kruisbestuiving: De Afrikanisten in de gemeentelijke collecties en het werk van Rhode Makoumbou

De collecties van het erfgoedfonds van Sint-Pieters-Woluwe bevatten enkele werken van de zogenaamde Afrikaanse strominguit de eerste helft van de 20ste eeuw. Arthur Dupagne, Marcel Pire, Ferdinand Pire en Francine Somers reisden naar Congo en gaven hun interpretatie van scènes uit het dagelijks leven in de koloniale tijd. Deze tentoonstelling kruist deze artistieke productie uit het verleden met de hedendaagse kijk van een kunstenares uit de Afrikaanse diaspora. Het meermaals gelauwerde werk van Rhode Makoumbou, kunstenares-archiviste van de maatschappelijke en culturele waarden van Afrika in het algemeen en van Congo in het bijzonder, behandelt thema’s zoals de sociale activiteiten van de Afrikaanse vrouwen en de herwaardering van levenswijzen die stilaan verdwijnen. In een figuratieve stijl met invloeden uit de traditionele beeldhouwkunst, het realisme, het kubisme en het expressionisme, brengen haar schilderijen en beeldhouwwerken hulde aan het Congolese volk.

Zaterdag en zondag van 12.00 tot 18.00 u, W:Halll – zaal Forum

• Lezing door Yasmina Zian

Yasmina Zian, auteur van het “Verslag over de toekomst van de niet-Europese collecties van de Federatie Wallonië-Brussel” in opdracht van de Koninklijke Academie van België, zal stilstaan bij de context waarin deze studie werd uitgevoerd. Ze zal haar bevindingen over het beheer van het cultureel erfgoed van de kolonisatie delen met het publiek, maar gaat ook het debat aan over de teruggave van de kunstwerken.

Zaterdag en zondag om 14.30 u, (FR), 1 u, W:Halll – Capartzaal

• BANAFRO : Workshop Afrika – dans, zang en ritme

BANAFRO is de samentrekking van de lingaalse uitdrukking BANA YA AFRICA of ” kinderen van Afrika”. BANAFRO is al zo’n twintig jaar actief in het Brusselse culturele landschap en werkt rond de sensibilisering aan de Afrikaanse cultuur via dans, ritme, zang, spelen en vertellingen. De workshop laat kinderen in het gezelschap van hun ouders kennismaken met de wereld van de Afrikaanse liederen en dansen. Zo ontdekken ze nieuwe klanken, maken ze kennis met een andere realiteit, en beleven ze het anders-zijn op een ludieke manier via het werken met ritme. Het is ook een ideale gelegenheid om een creatieve geest te ontwikkelen.

Zaterdag om 10.30 u en zondag om 16.30 u (FR), 1,5 u, zaterdag in W:Halll Station en zondag in de Passerelle zaal.

• Tentoonstelling van stripverhalen van Noord-Kivuaanse kunstenaars

53 stripplaten van jonge Kivuaanse kunstenaars rond het thema van de onafhankelijkheid van Congo vanuit het oogpunt van de burgerlijke stand worden in de centrumbibliotheek (Bibliothèque du Centre) tentoongesteld. Deze artistieke productie, het resultaat van een wedstrijd die Sint-Pieters-Woluwe in 2021 organiseerde in Goma, toont het publiek de rijkdom en het dynamisme van de Congolese striptekenaars. Bij de tentoonstelling hoort ook een selectie boeken, muziek en films over de kolonisatie die kunnen worden ontleend in de bibliotheken en de mediatheek van de gemeente.

Zaterdag, op de gebruikelijke tijden van de bibliotheek en/of de mediatheek (FR)

• Brunch-Talk: De sporen van de kolonisatie in ons gedachtengoed

Georgine Dibua, lid van de groep van experts voor de dekolonisatie van de openbare ruimte, coördinator van de vzw Bakushinta die zich inzet voor de dekoloniale benadering van de geschiedenis van de Congolezen in België, zal haar parcours en haar werk als activiste betreffende kwesties zoals overlevering, dekolonisatie van de openbare ruimte en erfgoed toelichten. Zij zal over deze thema’s debatteren met andere vertegenwoordigers van de Congolese diaspora die onder meer actief zijn in de wereld van de beeldende kunsten. De uitdaging bestaat erin om de standpunten over het vraagstuk van de dekolonisatie van de openbare ruimte op basis van individuele ervaringen met elkaar te confronteren en om te zien hoe ze passen in deze context.

Zondag om 12.00 u (drietalig FR/NL/EN), 1u30, W:Halll Passerelle zaal

De brochure over de Open Monumentendagen is verkrijgbaar in het gemeentehuis, de bibliotheken en de buurtcentra van de gemeente.

Alle bezoeken en activiteiten kunnen vanaf 1 september worden geboekt op de website heritagedays.urban.brussels.